Ontmoeting met het Taoïsme

Donderdag 30 april 2015


De Chinese levensbeschouwing taoïsme is al heel oud, maar in Europa weinig bekend. Dit komt mogelijk doordat het taoïsme geen organisatiestructuur kent, met leden, voorgangers en gebouwen. Lao Zi (Oude Meester) wordt beschouwd als de grondlegger van de taoïstische levensbeschouwing. Wie hij was en wanneer hij leefde, is niet precies bekend. Deskundigen vermoeden dat hij leefde in de vijfde of vierde eeuw voor Christus. In die tijd was de vrede in China ver te zoeken. Het werd de Periode van de Strijdende Staten genoemd. Er ontstonden toen allerlei filosofische stromingen waarin werd gezocht naar manieren om de vrede in China te herstellen. Het taoïsme is daar een van.

Het taoïsme als manier om de vrede te herstellen
Het boek Tao Te King (het Boek van de Weg en de Deugd), waarin de grondslagen van het taoïsme zijn neergelegd, wordt aan Lao Zi toegeschreven. Later werkte Zhuang Zi de ideeën van Lao Zi uit in een uitgebreider – en beter leesbaar – boek (De volledige geschriften, het grote klassieke boek van het taoïsme).

Tijdens de Ontmoeting van 30 april liet Frans Eijkelhof zijn licht schijnen over beide bronnen en hun auteurs, en dan met name enkele citaten die beschrijven hoe Vrede in het Taoïsme vorm krijgt. Het werd ook een avond waarin Frans ons de basisprincipes en uitgangspunten van het Taoïsme leerde begrijpen. En eigenlijk zijn die heel simpel. Het doel van het Taoïsme is in harmonie zijn met de natuur. Die harmonie wordt verstoord door emoties; bewegingen van het hart of het gemoed. Die bewegingen breng je tot rust door concentratie of innerlijke kracht. En deze concentratie bereik je door het 'vasten van het hart', in de vorm van spelen, zwerven, niet-intentioneel handelen, naar het voorbeeld van de natuur. Mooi toch?

We gaan naar huis met de vier hoofdbegrippen, die we gelijk in de dagelijkse praktijk kunnen oefenen:
  • Wuwei: doen door niet te doen, of zoals ze in Twente zeggen "Loat goan".
  • Ziran: jezelf zijn, het niet najagen van of je onderwerpen aan anderen.
  • Zwerven: als in loskomen van vaste paden, (voor)oordelen en dogmatisch handelen.
  • Het nut van het nutteloze: want niet alles hoeft te passen binnen de verwachtte kaders, het werkelijke nut is niet altijd zichtbaar of meetbaar. En uiteindelijk blijkt niets zonder nut te zijn.
Het Taoïsme draagt uit dat 'alles er mag zijn'. En als alles er mag zijn, dan is er automatisch vrede. Dat is als een warme brandstof voor onze Wereldvredesvlam.

Meer weten?
Bekijk onderstaande aflevering van Boeken, waarin Wim Brands in gesprek gaat met Nederlands bekendste Sinoloog en vertaler van de drie belangrijkste Taoïstische bronnen: Kristofer Schipper.